Poprzedni artykuł dotyczył Andrew
Wakefielda a mianowicie analizy próby jego samoobrony dot. zdarzeń
sięgających 1998 r kiedy w sposób sztuczny usiłował zasiać
ziarno paniki sugerując możliwość istnienia związku szczepionki
MMR z nową jednostką chorobową, której częścią składową
jest min autyzm. Tu warto wspomnieć o jednej rzeczy. Naczelny
„adwokat alternatywny”(skoro mamy medycynę alternatywną to
prawo chyba też może być alternatywne prawda? ) Jerzy Zięba w
rozmowach punktuje swoich rozmówców (głównie dziennikarzy) iż
praca opublikowana w czasopiśmie „Lancet” nie wiązała
szczepionki z autyzmem. To się zgadza- jednak Pan Jerzy Zięba
zapomina wspomnieć o tym, iż na 2 dni przed publikacją
przedmiotowej pracy Andrew Wakefield zwołał konferencję prasową w
której wyraził swoje zaniepokojenia dot. potejcnalnej szkodliwości
szczepionki mmr. Po nagłośnieniu przez prasę konferencji oraz
zasiania strachu wśród ludzi, nikt już nie chciał 2 dni później
czytać artykułu badawczego. Przesłanie poszło i szary człowiek
nie zawracał sobie głowy jakimiś tam badaniami – do dzisiaj
zwolennicy pseudonauk z obrzydzeniem reagują na słowa „ nauka”
„badania”. Jedyne badania przez nich uznawane to opinie ich
pseudomedycznych autorytetów(ale o wartości poszczególnych badań
będzie kiedy indziej).
Po wyroku GMC oraz odebraniu
prawa do wykonywania zawodu Andrew Wakefield wyjeżdża do USA gdzie
kontynuuje swoją karierę w zakresie antyszczepionkowej propagandy.
Zwieńczeniem jego wysiłków jest film „Vaxxed” - który w maju
2017r został wyemitowany w telewizji TVN7. Generalnie film jest
przepełniony emocjami- płaczące dzieci, igły wbijane niemowlakom
itp. - jednak nauki tam brak- miejscami tylko widać próbę
stworzenia mgły naukowości ale po kolei.
Film promuje tezę, iż CDC ( Centrum
Kontroli Chorób) zatuszowało wyniki badania które miało
potwierdzać związek szczepionki MMR z autyzmem występującym u
chłopców rasy czarnej. Zacznijmy od początku. W roku 2004 Frank
DeStefano wraz ze swoim zespołem przeprowadził badanie typu „case
control” które miało na celu określenie wieku dzieci w chwili
otrzymania szczepionki MMR w grupie badanej ( osoby u których
stwierdzono autyzm) oraz w grupie kontrolnej(dzieci bez autyzmu)-
badanie miało odpowiedzieć na pytanie, czy istnieje jakikolwiek
związek między okresem otrzymania szczepionki MMR a Autyzmem.
Badanie jest z roku 2004 – nadmieniam, iż na dzień dzisiejszy
zostały przeprowadzone liczne,
wysokiej
jakości badania
z metaanalizami
włącznie. Ale do rzeczy- badanie było typu „case control”-
tego typu badania można krótko nazwać – od choroby do
przyczyny. Porównuje się częstotliwość występowania czynnika
ryzyka w grupie badanej i w grupie kontrolnej celem wyciągnięcia
wniosku, czy zachodzi korelacja między czynnikiem ryzyka a jednostką
chorobową którą ten czynnik ryzyka miałby powodować. Jeśli
chcemy zbadać wpływ palenia tytoniu na występowanie nowotworu płuc
zbierzemy 2 grupy – grupę badaną(pacjenci ze zdiagnozowanym
nowotworem płuc) oraz grupę kontrolną (pacjenci u których
nowotworu płuc nie zdiagnozowano). Następnie porównamy czy
palenie tytoniu było zjawiskiem o większej częstotliwości w
grupie badanej niż w grupie kontrolnej w ten sposób można
zweryfikować korelację między chorobą a czynnikiem ryzyka. Przy
okazji należy powiedzieć o innym typie badań(w dalszej części
artykułu zrozumiesz dlaczego teraz o tym piszę)- mianowicie o
badaniu kohortowym. Badanie kohortowe w odróżnieniu od badania
„case control” można nazwać „od czynnika ryzyka do choroby”.
W przypadku tytoniu i nowotworu płuc badanie kohortowe polegało by
na tym, iż na wstępie badania zebralibyśmy grupę badaną (osoby
palące tytoń) oraz grupę kontrolną( osoby które tytoniu nie
palą) i sprawdzilibyśmy czy nowotwór płuc będzie występował
częściej w grupie badanej niż kontrolnej. Na pierwszy rzut oka
obydwa badania wydają się identyczne jednak tak nie jest. W
badaniach bardzo ważny jest plan badania. Jeśli ktoś tworzy
badanie typu „case control” to musi się kierować zasadami
badania „case control” od początku do końca. Ma to ogromny
wpływ chociażby przy dobieraniu grupy badanej i grupy kontrolnej.
Jak już wspomniałem badanie Franka
DeStefano( i in.) było badaniem typu „case control”. W toku
badania zespół doszedł do konkluzji, iż nie zauważono w toku
badania związku między czasem podania szczepionki MMR a diagnozą
autyzmu. NA temat samego badania nie będę się rozpisywał gdyż
link zamieściłem powyżej – każdy może sam je przeczytać. 10
lat po opublikowaniu badania DeStefano Brian Hooker (inżynier
biochemii który aktualnie lansuje się na epidemiologa) opublikował
w „ Translational
Neurodegeneration
„ artykuł w którym usiłował dowieść, iż badanie DeStefano w
rzeczywistości dowodziło istnienia związku statystycznie istotnego
między szczepieniem MMR a występowaniem autyzmu u chłopców rasy
czarnej. Na podstawie tego badania Andrew Wakefield nakręcił film
Vaxxed- film sugeruje , iż CDC postanowiło przebadać zagadnienie
wpływu MMR na występowanie autyzmu. Do tego celu został
sporządzony plan. Gdy wyniki badań pokazały związek między
szczepionką MMR a autyzmem u chłopców rasy czarnej CDC zmieniło
plan nie informując o tym nikogo oraz zawężyło krąg badawczy by
ukryć w/w związek.
Wszystko
fajnie jednak historia ma się nieco inaczej. W filmie Vaxxed Andrew
Wakefield wskazuje fragment planu badawczego sugerując, iż badanie
miało za zadanie zobrazować grupy w rozbiciu na rasy co jest
zwyczajną bzdurą. Jak trafnie zauważył Matt Carrey jest to
twierdzenie absurdalne i w żadnym wypadku nie wynika o z planu
badania który jest dostępny np. TU.
Test podawany przez Andrew Wakefielda „The
only variable available to be assessed as a potential confounder
using the entire sample is child’s race
„ umiejscowiony jest w rozdziale „Statistical Analysis” który
znajduje się na stronie 8 dokumentu ( użyj skrótu ctrl+f by
znaleźć go w dokumencie). Tutaj widać jak zwykłe wyjęcie zdania
z kontekstu może posłużyć do kreacji fałszywych twierdzeń.
Przeczytawszy cały rozdział Statistical analysies można wyciągnąć
słuszny wniosek – zespół badawczy uznał iż całość populacji
badania dostarcza niepełnych danych gdyż jedyną zmienną jest rasa
dziecka. Z tego powodu zdecydowano się na dalsze analizy dzieci
urodzonych w Georgii dla których zespół badawczy dysponował
danymi z aktów urodzenia- przedmiotowe akty dostarczały informacji
takich jak : waga urodzeniowa, pkt w skali Apgar, wiek matki itp.
Dopiero takie zestawienie mogło dać rezultat właściwie dobranej
grupy badanej i grupy kontrolnej, czego nie można powiedzieć o
analizie dla której jedyną wartością rozróżniającą jest rasa
dziecka. Pomyśl chwilę. Czy grupa badana i grupa kontrolna nie
powinny być dobrane w taki sposób, by obydwie grupy różniły się
w miarę możliwości tylko czynnikiem ryzyka? Hooker najwidoczniej
nie popierał tej tezy.
STATYSTYKA
Warto powiedzieć,
iż zespół Hookera nie zawierał ani statystyka ani nawet
epidemiologa (Hooker aspiruje do miana samozwańczego epidemiologa
ale to odmienna historia). Mianowicie Hooker twierdził, iż odkrył
iż chłopcy rasy czarnej którzy otrzymali szczepienie MMR w
miesiącach 18-36 trzykrotnie częściej chorowali na autyzm niż ich
nieszczepieni koledzy. Brzmi groźnie? Nie powinno. NA samym początku
warto zadać sobie pytanie : a co z dziewczynkami rasy czarnej? Co z
dziećmi rasy białej? CO Z CHŁOPCAMI RASY CZARNEJ KTÓRZY OTRZYMALI
SZCZEPIENIE DO 18 MIESIĄCA ŻYCIA? Czyżby szczepienie do 18
miesiąca życia było bezpieczne, później do 36 miesiąca
niebezpieczne? Z danych Hookera zamieszczonych na tabeli 2 jego
pracy wynika iż w 18 miesiącu nie widać zwiększonej
zachorowalności na autyzm, w wieku 24 miesiecy zachorowalność jest
podwyższona, zaś w 36 miesiacU ( 3 lata) osiąga wartość 3.36.
Brzmi groźnie? Nie powinno :) - po prostu w wieku 3 lat częściej
diagnozuje się autyzm niż u dzieci młodszych- to trochę jak
twierdzić iż dziecko w wieku 3 lat jest większe od rocznego z
uwagi na to, że chodzi. Nie! Po prostu jest starsze..... . Błąd w
analizie Hookera bierze się z metody którą obrał.
Pozwolę
sobie omówić sam proces analizy statystycznej zastosowanej w
badaniu. Pierwszy błąd który rzutuje na pracę polega na tym, iż
Hooker badanie typu „case control” potraktował jako badanie
„kohortowe”. Błąd taki może rzutować produkcją rezultatów
fałszywie pozytywnych gdyż zostaje zachwiana spontaniczność
doboru grupy- stwarza to zwiększone ryzyko powstania nieprawdziwych
danych – dokładnie tak wyszło w przypadku badania Hookera. Hooker
do tego czasu torturował dane, aż w końcu w małym ich skrawku
znalazł to, co go uszczęśliwiało. Jak torturował ? W bardzo
prosty sposób. Z tego co można znaleźć w dokumentach, Hooker użył
do analizy Testu Pearsona, zaś DeStefano użył warunkowej regresji
logicznej. W czym problem? Ano w tym, iż Test Pearsona dla populacji
niewielkiej, nieistotne dane wyciąga do rangi rzeczy podstawowych-
ma tendencję do wykazywania korelacji nawet tam, gdzie one nie
występują. Test Pearsona w odróżnieniu od regresji logicznej nie
uwzględnia mechanizmu zmiennej zależnej – w analizie pominął
logiczny wniosek, iż rozpoznanie autyzmu może nie być skutkiem
szczepionki tylko faktu, iż u 3 latków statystycznie częściej
diagnozuje się autyzm. W tym przypadku metoda DeStefano jest o wiele
bardziej dokładna. Dalej Hooker jednak pominął dane z aktów
urodzenia poza ….... masą urodzeniową. Brian Hooker zrobił
analizę dla przypadków o masie urodzeniowej większej niż 2500 g
aby wykazać iż związek wciąż istnieje. Pojawił się jednak
problem. W grupie chłopców rasy czarnej okres trzeba było zawęzić
do 31 miesięcy(a nie 36) gdyż było ich za mało – Hooker pisze,
iż było ich mniej niż 5- w przypadku dziewczynek brak było danych
wystarczających do sporządzenia wniosków nawet przy 31 miesiącach.
Kolejny raz Hooker używając testu Pearsona (nie mam nic do samego
testu- po prostu miejsce jego użycia jest niewłaściwe) przekazał
fałszywie pozytywny wynik jako dowód przyczynowości, twierdząc iż
zauważył związek istotny statystycznie. Jak mam się czepiać to
wspomnę, iż związek statystycznie istotny to nie to samo co
związek klinicznie istotny, a już nijak ma się do związku
przyczynowo-skutkowego- ale o tym będzie w kolejnym artykule.
Kolejną rzeczą
która może irytować, było porównanie badania DeStefano do
eksperymentu Tuskegee. Eksperyment Tuskegee odbywał się w latach
1932-1972 i polegał na tym, iż służba Zdrowia Stanów
Zjednoczonych obserwowało czarnych mężczyzn chorujących na kiłę-
Służba zdrowia nie mówiąc badanym, iż cierpią na kiłę –
sprawdzała jak choroba się rozwija i co robi z organizmem ludzkim.
Eksperyment Tuskegee w dzisiejszym świecie jest bezsprzecznie
potępiany a próba porównania go z badaniem DeStefano to wyjątkowo
kiepski żart.
Podsumowując- Film
Vaxxed opiera się na pseudoanalizie wykonanej przez
niewykształconego w tym kierunku Briana Hookera który wykorzystując
dobór nieprecyzyjnej metody obliczeniowej znalazł w w torcie
okruszek strachu który następnie sprzedał mass-publice jako
rewelację. Guru antyszczepionkowi zapominają jednak, iż od roku
2004 powstały całe masy badań ( w serwisie cochrane.org jest także
metaanaliza) które całkowicie wykluczają związek szczepionek z
takimi schorzeniami jak autyzm, zapalenie jelita i in.
W artykule
chciałbym zawrzeć jeszcze jedną rzecz. Alternatywny adwokat Andrew
Wakefielda – Jerzy Zięba ostatnimi czasy mocno szarżuje z
pogróżkami dot. pozwów skierowanych przeciwko osobom które
negatywnie wypowiadają się w temacie Andrew Wakefielda. NA wstępie
życzę Panu Jerzemu powodzenia z pełnomocnictwem które zamieścił
na swoim profilu na facebooku ( Panie Jerzy a Pan wie kto w Polsce
może być pełnomocnikiem w procesie sądowym? :) ) . Mianowicie ,
w 2004 roku Wakefield pozywał już Deera( i innych dziennikarzy) za
to, iż ten nagrał film obnażający historię stojącą za badaniem
opublikowanym w czasopiśmie „Lancet” w 1998r. W internecie
dostępny jest werdykt jednej ze spraw, gdzie sędzie Eady dość
mocno punktuje Wakefielda :
„ It
thus appears that the Claimant wishes to use the existence of the
libel proceedings for public relations purposes, and to deter other
critics, while at the same time isolating himself from the “downside”
of such litigation, in having to answer a substantial defence of
justification. Tactics of that kind would militate against the
granting of a stay.
„
W
skrócie – Sąd skrytykował wykorzystywanie informacji o pozwie
sądowym dla celów PR oraz w celu zastraszenia głosu krytyki.
Wakefield postanowił w roku 2010 pozwać w Texasie BMJ ( które
opublikowało artykuły Briana Deera na temat Wakefielda)), samego
Briana Deera oraz dr. Fionę Godlee. Teraz, dlaczego Wakefield
skierował pozew w Texasie? Ponownie z powodów czysto PR. Nie trzeba
być ekspertem w naukach prawnych by wiedzieć, że pozew zostanie
oddalony z uwagi na brak właściwości terytorialnej. Jednak taka
sytuacja jest korzystna dla Wakefielda. Dlaczego ? Ano teraz Andrew
Wakefield może głosić swoim wyznawcom, iż przegrał proces sądowy
z powodu SPISKU!!!!! (nie, żaden spisek- po prostu prawo). Po
drugie, gdyby pozew skierował w Wielkiej Brytanii powtórzyła by
się sytuacja z pozwem przeciwko Channel 4 – kiedy to Medical
Protection Society wycofało się z fundowania obrony Wakefielda w
procesie(stało się to po opublikowaniu przez Deer'a faktu, iż
Wakefield przyjął z Funduszu pomocy prawnej kwotę ponad 400 000
funtów – o czym nie wspominał i do dzisiaj się tej kwoty
wypiera). MPS musiało wtedy opłacić koszty strony przeciwnej.
Wakefield bogaty w doświadczenie, prawdopodobnie specjalnie skirował
pozew w Texasie, by przegrana(bo proces byłby bliźniaczy do tego z
Channel 4 a w Wielkiej Brytanii panuje system kazuistyczny) nie
skutkowała potężnymi konsekwencjami finansowymi. To tak apropo
pozwów sądowych które Pan Zięba będzie wytaczać.
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz